

3000cm
De Alnus (els) is een opvallende verschijning in iedere tuin of landschap. Met zijn aantrekkelijke bast, sierlijke kroonvormen en snelle groei brengt deze boom direct karakter. Bovendien biedt de Alnus voedsel voor vogels en nectar voor bestuivers, waardoor uw buitenruimte tot leven komt.
3000cm
De els, wetenschappelijk bekend als Alnus, is een geslacht van loofbomen met een opvallende verschijning. Deze bomen hebben een breed kegelvormige, ovale of piramidale kroon en kunnen een hoogte bereiken van 7 tot 18 meter. De schors van de els varieert van grijs en bruin tot zwart en kan gegroefd, geschubd of glad zijn. Het blad is frisgroen van kleur. In de winter verliezen de elzen hun bladeren, maar in januari, februari en maart komen de gele, bruine, groene, rode of paarse bloemen tevoorschijn. Na de bloei produceert de els vruchten. Met een goede tot zeer goede winterhardheid en het vermogen om in zowel zon als halfschaduw te groeien, is de els een veelzijdige en adaptieve boom. Enkele soorten, zoals de Alnus × spaethii, worden zelfs beschouwd als toekomstbomen vanwege hun klimaatbestendigheid. Of u nu op zoek bent naar een imposante parkboom, een schaduwrijke laan of een boom voor in uw tuin, de els biedt voor elk wat wils. Bovendien speelt deze boom een belangrijke ecologische rol en biedt hij voedsel en beschutting aan diverse vogelsoorten.
Graag geven wij een aantal tips betreffende het aanplanten en verzorgen van een Alnus. Door deze tips op te volgen weet u zeker dat u lang van uw Alnus kunt genieten.
De els (Alnus) is een veelzijdige boom die op diverse locaties kan groeien. Een zonnige tot halfschaduwrijke plek is ideaal. De els gedijt goed in uiteenlopende grondsoorten, waaronder zandgrond, leemgrond, kleigrond en veengrond. De meeste cultivars geven de voorkeur aan neutraal tot licht zure bodems, maar sommige kunnen ook kalkrijkere grond verdragen. Vanwege de uiteindelijke grootte van de boom is voldoende bovengrondse en ondergrondse ruimte essentieel. Plant de els niet te dicht bij wegen waar 's winters zout wordt gestrooid, aangezien dit schadelijk kan zijn. Kies bij voorkeur een vochtige maar goed doorlatende grond, aangezien elzen van nature vaak in de buurt van waterlopen en moerassen voorkomen. Dankzij de windbestendigheid is beschutting niet noodzakelijk.
Bij het planten van een els (Alnus) is het belangrijk om rekening te houden met het seizoen en het type boom. Elzen met kale wortel kunnen het best in de late herfst of het vroege voorjaar geplant worden wanneer de boom in rustfase is. Elzen in pot of met kluit kunnen vrijwel het hele jaar door geplant worden, mits de grond niet bevroren is. Kies bij voorkeur voor het voor- of najaar om extreme temperaturen te vermijden. Graaf een gat dat even diep is als de kluit en 2-3 keer zo breed. Maak eventueel rondlopende wortels los en spreid ze uit alvorens te planten. Plaats de boom op dezelfde diepte als in de pot, vul aan met uitgegraven grond en geef royaal water. Breng een mulchlaag aan rond de stam, maar houd deze weg van de schors, om vocht vast te houden en onkruid te onderdrukken. Gebruik indien nodig een boompaal ter ondersteuning totdat de boom goed geworteld is.
Elzen (Alnus) hebben de unieke eigenschap dat ze luchtstikstof kunnen binden, waardoor ze minder bemesting nodig hebben dan veel andere bomen. Bemesten is meestal niet nodig, tenzij de boom tekenen van voedingstekorten vertoont, zoals groeiachterstand of vergelende bladeren. Indien bemesting toch gewenst is, kan in het vroege voorjaar, voordat de nieuwe groei begint, een uitgebalanceerde, langzaam vrijkomende meststof worden toegediend. Pas op voor overmatig bemesten, aangezien dit kan leiden tot excessieve zwakke groei en de boom vatbaarder kan maken voor plagen en ziektes. Het jaarlijks aanbrengen van een laag compost of goed verteerde stalmest als mulch kan een milde voedingsboost geven. Meststoffen kunnen het best op vochtige grond worden aangebracht en goed ingewaterd om wortelverbranding te voorkomen. Gebruik spaarzaam meststoffen en laat de natuurlijke aanpassingen van de els het meeste werk doen.
Elzen (Alnus) hebben over het algemeen weinig snoeiwerk nodig en kunnen meestal met rust gelaten worden. Jonge bomen kunnen gesnoeid worden om een sterke centrale harttak en evenwichtige vertakking te bevorderen. Verwijder kruisende, schurende, beschadigde of zieke takken. De beste tijd om te snoeien is aan het eind van de winter of vroeg in het voorjaar, voordat nieuwe groei zich ontwikkelt. Vermijd snoeien in de late zomer en herfst, omdat dit nieuwe groei kan stimuleren die gevoelig is voor winterschade. Ontsmet snoeigereedschap tussen elke snede om verspreiding van ziektes te voorkomen. Maak schuine sneden onder een hoek van 45-60 graden net boven een knoop of takkraag. Grote, volwassen elzen hoeven zelden gesnoeid te worden, behalve om dode, beschadigde of gevaarlijke takken te verwijderen.
Elzen (Alnus) hebben een matige waterbehoefte en geven de voorkeur aan consistent vochtige maar goed doorlatende grond. Pas geplante bomen moeten vaker water krijgen totdat ze goed aangeslagen zijn, meestal 1-2 keer per week als het niet regent. Geef langzaam en diep water zodat de wortels diep ontwikkelen. Richt het water op de wortelzone. Na het eerste groeiseizoen kan de frequentie verminderd worden, maar blijf water geven tijdens langere droge periodes. Mulch helpt om het vocht in de bodem vast te houden en vermindert de wateringsbehoefte. Te veel water geven kan net zo schadelijk zijn als droogte, laat de grond dus een beetje drogen tussen het watergeven door. Tekenen van waterstress zijn verwelking, vergelende bladeren en bladverlies. Pas uw waterregime aan op basis van weersomstandigheden en de behoeften van uw specifieke boom.
Els (Alnus) bomen zijn fascinerende pioniersoorten die goed gedijen op marginale gronden en verstoorde bodems. Dankzij een symbiotische relatie met de bacterie Frankia alni in wortelknolletjes, kunnen elzen atmosferische stikstof binden en zo de bodemvruchtbaarheid en -kwaliteit verbeteren. Deze eigenschap maakt hen waardevol voor het herstel van gedegradeerde terreinen. Elzen zijn ook belangrijk voor oevers en wetlands, waar ze helpen de bodem te stabiliseren en habitat bieden aan diverse diersoorten. In het voorjaar sieren de gele, bruine, groene, rode en paarse katjes de boom. De vruchten die later ontwikkelen zijn geliefd bij vogels. Sommige elzensoorten, zoals Alnus glutinosa en Alnus incana, bieden beschutting en voedsel voor gevleugelde vrienden. Met een volwassen hoogte van meer dan 12 meter en een levensduur van 20-50 jaar zijn elzen indrukwekkende aanwinsten in het landschap. Het hout staat bekend om zijn waterbestendigheid en wordt gebruikt voor onderwaterconstructies, klompen en houtsnijwerk.
De veelzijdige Alnus (els) is de ideale keuze voor een duurzame, aantrekkelijke aanplant met lage onderhoudskosten. Deze windbestendige boom verrijkt niet alleen de bodem, maar brengt ook kleur, vorm en leven in uw tuin of landschap.